Ocak Ayı, Serviks Kanseri Farkındalık Ayı olarak belirlenmiş olup dünyanın birçok ülkesinde hastalığa dikkat çekmek üzere farkındalık etkinlikleri düzenlenmektedir.
Serviks Kanseri “Rahim Ağzı Kanseri” dünyada kadınlarda meme kanseri ve kalın bağırsak kanserinden sonra üçüncü sıklıkta görülen, erken evrede tespit edildiği zaman önlenebilen tek kanserdir. Ülkemizde en sık görülen onuncu kanser türüdür.
Rahim ağzı hücreleri anormalleşip kontrolsüz bir şekilde büyümeye başlayıp 10-15 yıl içinde ilerleyerek kansere dönüşür. Tarama testleriyle kansere dönüşmeden bu değişiklikleri saptamak mümkündür. Bu nedenle “Rahim Ağzı Kanseri” erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Risk Faktörleri Nelerdir?
- HPV enfeksiyonu
- Sigara
- Çok eşlilik
- Çok doğum
- Erken yaşta cinsel ilişki
- Bağışıklık sisteminin ilaçlarla baskılanması
- Beslenme faktörleri
- Genetik faktörler
Belirtileri Nelerdir?
Serviks’te kanser öncesinde gelişen değişiklikler genellikle belirti vermez. Ancak pelvik muayene, Pap Smear testi ve HPV testleri ile erken dönemde tespit edilebilmektedir.
Bununla birlikte, aşağıdaki belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız hemen hekiminize başvurunuz:
- Vajinadan, artan miktarda veya alışılmadık türde akıntı geliyorsa,
- Normal adet dönemi dışındaki zamanlarda lekelenme tarzında hafif kanama oluyorsa,
- Normalden daha uzun süren veya daha ağır olan âdet kanaması söz konusu ise,
- Cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama veya ağrı varsa,
- Menopoz sonrası kanama olursa.
Serviks kanseri, Dünya Sağlık Örgütü tarafından, “önlenebilen bir ölüm nedeni” olarak tanımlanmaktadır. Ulusal Kanser Tarama Programı kapsamında 30-65 yaş arasındaki sağlıklı kadınlarımız, 5 yılda bir, HPV-DNA testi ile taranmaktadır. Toplum tabanlı bu taramalar; Sağlıklı Hayat Merkezleri, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) ve Aile Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz olarak yapılmaktadır. Kırsal ve dezavantajlı gruplara da mobil araçlar ile tarama hizmeti verilmektedir.
Alınan numuneler, Ankara’da bulunan Ulusal HPV Laboratuarının yanı sıra 2024 yılında yaygınlaştırmaya başladığımız HPV Bölge Laboratuarlarında, yerli kitler kullanılarak analiz edilmektedir.
Hastanelerimizde, bu kansere yönelik fırsatçı taramalar yapılmaktadır.
Tedavi
Hastalık, erken dönemde saptandığında cerrahi olarak tedavi edilebilir. İleri evrede ise radyoterapi ve kemoterapi uygulanabilir. Hangi tedavinin kime ve nasıl uygulanacağı evreye göre değişmektedir.
Korunma
- Aşılanmak (HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. Dünya Sağlık Örgütü, serviks kanserine karşı 9-14 yaşlarındaki kız ve erkek çocuklara aşı yapılmasını önermektedir).
- 30 yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak.
- Güvenli cinsel ilişki konusunda danışmanlık almak.
- Erkeklerin sünnet olması.
- Sigara kullanmamak.
- Serviks kanseri önlenebilen bir hastalıktır.
- Serviks kanseri erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilir.
- Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre rahim ağzı kanseri, dünyada ortadan kaldırılabilecek ilk kanser türü olabilir.
- Servikal kanser taraması tüm dünyada bu hastalığın insidansını ve hastalığa bağlı ölümleri azaltmıştır.
Uygun ya da hiç tarama yapılmaması en büyük risk faktörüdür
- Bilgilen, tarama yaptır, aşı ol
- Serviks kanserinden korkma, geç kalmaktan kork
- Serviks kanserinden korkma, farkında ol
- Erken aşı
- Düzenli tarama yaptır, serviks kanserini ortadan kaldır!
- Etkin tedavi